Zwyczaje w czasie Dwunastu świętych wieczorów w Austrii
Między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem
Bogate kulturowo i historyczne
Podczas gdy św. Mikołaja można wyraźnie przypisać do tradycji chrześcijańskiej, pochodzenie Krampusa jest tajemnicą. Wydaje się jednak, że już Celtowie próbowali odstraszyć nadejście zimy grymasami, rogami i futrami - Krampus, podobnie jak Percht, miał odpędzać zimę. Również starożytni Grecy znali stworzenia z rogami i kozimi nogami, takie jak satyrowie z kultu Dionizosa. Archiwista i ekspert ds. zwyczajów z Bad Hofgastein, Horst Wierer, znajduje pierwszą pisemną wzmiankę o Krampusie u św. Augustyna około 400 r. n.e. Pisze on, że w okolicach Święta Trzech Króli młodzi ludzie owinięci w skóry maszerowali ulicami, rycząc. Według św. Augustyna ten niechrześcijański zwyczaj musiał zostać wykorzeniony.
Żywy zwyczaj Krampusa
W wielu wiejskich regionach Austrii dawny zwyczaj parad Krampusów jest nadal żywy. Jest on obchodzony 5 grudnia, w przeddzień dnia Świętego Mikołaja. Jeden z najbardziej oryginalnych pochodów Krampusów odbywa się w Dolinie Gastein. Każdy Krampus z około 100 grup w dolinie nosi misternie rzeźbioną maskę wykonaną ze szwajcarskiej sosny kamiennej. Rogi i skóry pochodzą od kóz i baranów miejscowych rolników. Podobnie jak w innych miejscach kudłaty stwór towarzyszy tu świętemu Mikołajowi. Jednak Krampus w dolinie Gastein nie uosabia zła, ale raczej je odpędza. Podczas tak zwanego "Rempeln" groźni uczestnicy pochodu próbują się nawzajem siłować, używając tylko ramion, co ma symbolizować triumf nad złem.
Niesamowity przełom roku
Mistyczne są również zwyczaje związane z Rauhnächte, czyli tzw. dwunastoma nocami między Bożym Narodzeniem a 6 stycznia. W zależności od regionu ich liczba waha się od trzech do dwunastu. W niektórych regionach okres ten rozpoczyna się w noc św. Tomasza - najdłuższą noc w roku z 20 na 21 grudnia.
Nazwa tego zwyczaju, Losen, pochodzi od słowa w lokalnym dialekcie oznaczającego nałuchiwanie. Celem tego zwyczaju jest dowiedzenie się czegoś o przyszłości poprzez uważne słuchanie. Niektórzy ludzie spotykają się na samotnych skrzyżowaniach i nasłuchują. Interpretacja dźwięków nie jest łatwa, ale jeśli na przykład usłyszysz wesoły śpiew, to znaczy, że zbliża się wesele. Z kolei dźwięk piły zwiastuje rychłą śmierć.
Gałęzie przynoszą szczęście
Przez długi czas noce w okresie Dwunastu świętych nocy były postrzegane jako groźne i niebezpieczne. Według mitologii germańskiej podczas Rauhnächte, czyli Dwunastu świętych wieczorów, można natknąć się na Dzikie Łowy, czyli zastęp demonów, które polują i przynoszą ze sobą nieszczęście. W wielu regionach Austrii nadal uważa się, że nie należy rozwieszać prania między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem, ponieważ Dziki Gon może się w nie zaplątać.
Nie mniejszy strach budzi "Habergoaß", kozopodobny demon, którego podczas parad Perchtów w Ziemi Salzburskiej przedstawia się zwykle z koszem. Mówi się, że rogaty stwór lubi porywać ze sobą dzieci.
Kwitnące gałęzie szczęścia
Oczywiście okres okołoświąteczny to nie tylko czas grozy - nie brakuje też pięknych, dających nadzieję zwyczajów. Ich ważnym elementem jest jemioła, która pojawia się nie tylko w komiksach o Asteriksie jako podstawowy składnik magicznego eliksiru. W mitologii germańskiej była ona ważnym symbolem szczęścia.
To właśnie dlatego gałązki jemioły są wieszane pod framugą drzwi w Boże Narodzenie. To właśnie w tym miejscu pary lubią się całować, by wyczarować sobie pomyślną przyszłość.
4 grudnia, w dniu imienin świętej Barbary, ścina się gałązki z owocami i umieszcza je w wazonie. Jeśli wszystkie "gałązki Barbary" zakwitną w Wigilię, w nowym roku można spodziewać się wielkiego szczęścia.
Pachnący zimowy zwyczaj
Etymologicznym pochodzeniem nazwy Rauhnächte jest prawdopodobnie dym, niem. Rauch. I rzeczywiście, okadzanie - zwłaszcza na obszarach wiejskich - jest nadal najbardziej rozpowszechnionym pogańskim zwyczajem w zimie. Przynajmniej w jedną noc między Bożym Narodzeniem a styczniowym świętem Trzech Króli ludzie palą kadzidła w swoich domach i stajniach. Najlepiej w tym celu sprawdza się kadzidło z olibanum, które ma chronić zwierzęta przed złym wpływem demonów.
Mówi się, że o północy zwierzęta zaczynają mówić ludzkim głosem i opowiadają historie o przyszłości. Brzmi fascynująco, jednak nie należy słuchać ich opowieści, bo zgodnie z powszechnym przekonaniem można się narazić na śmierć. Aby odpędzić najgorsze, ludzie nie tylko palili, ale w dawnych czasach również połykali tzw. Schluckbildchen, czyli małe kawałki papieru, zwykle z wizerunkami Matki Boskiej. Dziś pali się kadzidło.
Jeśli chcesz zagłębić się w magię i mity dotyczące Dwunastu świętych wieczorów, możesz wziąć udział w wycieczce z przewodnikiem po Hall w Tyrolu. Dowiesz się tam więcej o początkach i rytuałach tej fascynującej tradycji - i możesz poczuć mistyczną atmosferę średniowiecznych uliczek, które wydają się być stworzone na ten tajemniczy czas.
Mistyczna Austria
W okresie Bożego Narodzenia ludzie nie tylko świętują narodziny Chrystusa, ale także oddają się wielu pogańskim zwyczajom. Czasami mogą być one dość przerażające.
Kiedy Christoph Waltz w programie Jimmy Fallon Show w 2014 roku mówił o Krampusie, amerykańska publiczność nie mogła powstrzymać swojego przerażenia. Publicznośc w studio i przed telewizorami dowiedziała się, że podczas spokojnego sezonu adwentowego w Austrii zamaskowana postać diabła ubrana w futro krąży wśród wiosek, grożąc dzieciom rózgą.
Cóż, rzeczywistość nie wygląda aż tak źle. W końcu Krampus jest towarzyszem samego św. Mikołaja, który 6 grudnia obdarowuje "grzeczne dzieci" słodyczami i orzechami.
Informacje na temat ochrony klimatu
Kultywowanie zwyczajów i tradycji w Austrii jest ściśle związane ze zrównoważonym rozwojem. Tradycje takie jak spędy bydła, tradycyjne festiwale i regionalne rękodzieło pokazują głęboki szacunek dla natury i zasobów. Zwyczaje te promują zrozumienie i docenienie lokalnej flory i fauny, a także świadomość ekologiczną.
Zwyczaje i tradycje wzmacniają również zrównoważony rozwój społeczny: tradycyjne festiwale, takie jak wznoszenie słupa majowego, obchody Wielkanocy czy zwyczaje bożonarodzeniowe wzmacniają poczucie wspólnoty i wspólne zaangażowanie w dbanie o region. Również stojące na straży dziedzictwa kulturowego UNESCO honoruje tradycyjne rytuały, zwyczaje i rzemiosło, które są przekazywane z pokolenia na pokolenie. Goście, którzy doświadczają takich tradycji, głębiej zanurzają się w austriackiej kulturze - a to z kolei wzmacnia ich więź z danym miejcem.